Literatura najnowsza

Jak co roku, Akademia Szwedzka ogłosiła swój długo wyczekiwany werdykt, śledzony z zapartym tchem przez miłośników literatury na całym świecie. Tym razem jury przyznało Literacką Nagrodę Nobla Han Kang, zwracając uwagę na pisarkę, która niekoniecznie była wcześniej znana szerszemu gronu czytelników. Jak wielu innych, pobiegłem do księgarni, przejrzałem dostępne tytuły nowo uhonorowanej laureatki i stanąłem przed poważnym dylematem: od której z jej powieści zacząć? Nie mogąc się zdecydować, kupiłem trzy książki: "Wiatr wieje, idź", "Nie mówię żegnaj " oraz "Wegetariankę". Krótkie poszukiwania w internecie pomogły mi wybrać "Wegetariankę" jako pierwsze zetknięcie z jej twórczością.

Ta doceniona przez krytyków powieść, nagrodzona Międzynarodową Nagrodą Bookera w 2016 roku, opowiada historię Yeong-hye – kobiety dręczonej przez tajemnicze koszmary, która pewnego dnia decyduje się przestać jeść mięso. Decyzja ta okazuje się niezwykle kontrowersyjna w konserwatywnym azjatyckim społeczeństwie,. To, co zaczyna się jako osobisty akt sprzeciwu, szybko przeradza się w źródło głębokiego konfliktu rodzinnego i społecznego – bliscy reagują niezrozumieniem, niepokojem, a w końcu jawną wrogością.

Podczas rodzinnego spotkania Yeong-hye zostaje fizycznie zmuszona przez tyranicznego ojca do zjedzenia mięsa. Jej reakcja jest zarazem szokująca i symboliczna: chwyta nóż ze stołu i na oczach osłupiałych krewnych podcina sobie żyły. To wydarzenie prowadzi do jej pierwszej hospitalizacji, ujawniając głębię jej psychicznego cierpienia. Wstręt do mięsa szybko przeradza się w ogólną niechęć do jedzenia. Yeong-hye zaczyna postrzegać siebie jako roślinę, wierząc, że do życia potrzebuje jedynie wody i światła słonecznego.

Pokochałem tę książkę z wielu powodów. Nie znając wcześniej kultury koreańskiej, odkryłem dzięki Wegetariance wrażliwość, która zdaje się niemal nieobecna w zachodniej tradycji literackiej – pełną duchowości, niewypowiedzianych napięć i nastrojowej poetyckości. Han Kang z mistrzowską precyzją eksploruje tematy sprzeciwu, tożsamości i granic autonomii, posługując się pozornie prostą narracją, która stopniowo staje się coraz bardziej surrealistyczna i niepokojąca. Lektura tej powieści była doświadczeniem intensywnym i poruszającym. Z niecierpliwością czekam na lekturę pozostałych dwóch książek, mając nadzieję, że również one ukażą kolejne aspekty wyjątkowego i głęboko poruszającego świata Han Kang.